Zenka Digital Limited

Utangulizi na Historia ya Kampuni

Katika ulimwengu wa sasa wa fedha za kidijitali nchini Kenya, Zenka Digital Limited imejitokeza kama mtoa mikopo anayeheshimika na mwenye leseni kutoka Benki Kuu ya Kenya (BKK). Tangu kuanzishwa kwake mnamo Desemba 2018, Zenka imekuwa kiongozi katika utoaji wa mikopo ya simu, ikitumia Akili Bandia (AI) kusimamia mikopo na mifumo rahisi ya kidijitali kupitia programu ya simu, USSD, na tovuti. Kwa zaidi ya wateja milioni 10, Zenka inajivunia kutoa mikopo ya haraka kupitia M-Pesa na mifumo mingine ya malipo ya simu, ikiwa na ada za wazi na ukaguzi wa mikopo unaoendeshwa na data.

Muhtasari wa Zenka Digital Limited

Zenka Digital Limited ni kampuni iliyosajiliwa kisheria nchini Kenya, yenye namba ya usajili PVT-EYU82X2. Makao yake makuu yako Mirage Tower 2, Ghorofa ya 12, Waiyaki Way, Westlands, Nairobi, na inaweza kufikiwa kupitia barua pepe [email protected] au simu +254 20 7650878. Ilianzishwa mwezi Desemba 2018 na wajasiriamali wenye uzoefu katika teknolojia ya fedha. Ingawa umiliki wake mkuu haujatangazwa hadharani, inafahamika kuwa wawekezaji wa awali ni pamoja na mifuko ya mtaji kutoka kanda.

Mfumo wa Biashara na Walengwa

Zenka inatoa mikopo ya muda mfupi isiyohitaji dhamana kupitia programu za simu za Android na iOS, huduma ya USSD (*841#), na tovuti yake. Walengwa wakuu ni Wakenya walioajiriwa au waliojiajiri, wenye umri wa miaka 25-45, wanaoishi mijini na wanaohitaji mikopo kwa dharura, mtaji wa biashara, au mahitaji binafsi. Kampuni hii inatumia teknolojia ya hali ya juu kuhakikisha huduma bora na za haraka.

Huduma za Mikopo na Masharti

Zenka inatoa bidhaa mbalimbali za mikopo zilizoundwa kukidhi mahitaji tofauti ya kifedha ya wateja wake nchini Kenya.

Aina za Mikopo na Viwango

• Mikopo ya Kibinafsi: Huanzia KSh 500 hadi KSh 200,000.
• Mikopo ya Kuongeza (Top-Up Loans): Hizi ni nyongeza za mikopo ndani ya kikomo cha mkopo kilichopo cha mteja.
• Mikopo ya Biashara Ndogo (SME): Ingawa haijathibitishwa kikamilifu, Zenka ina mpango wa kutoa mikopo ya SME kupitia ushirikiano wa programu.

Kwa mkopo wa kwanza, kiasi cha juu kabisa kinachoweza kukopwa ni kati ya KSh 30,000 hadi KSh 50,000. Wakopaji wanaorejesha mikopo yao kwa wakati wanaweza kupata hadi KSh 200,000.

Riba, Ada na Masharti ya Urejeshaji

Zenka inatumia mfumo wa uwazi wa riba na ada, ingawa baadhi ya viwango hutegemea tathmini ya hatari ya mteja.

• Riba: Kiwango cha riba ya kawaida huanzia 9% hadi 39% ya kiasi kikuu cha mkopo kwa muda husika, kulingana na tathmini ya hatari. Kuna ofa ya mkopo wa kwanza usio na riba ikiwa utarejeshwa ndani ya siku tano. Kiwango Halisi cha Riba kwa Mwaka (KHAR) cha juu kabisa, ikijumuisha ada zote, kinaweza kufikia 180% kwa mwaka.
• Ada za Usindikaji/Uanzishaji: Ada hizi huanzia KSh 45 hadi KSh 5,800, huongezwa kwenye mkopo mkuu na hutolewa kabla ya kiasi kilichobaki kutumwa kwa mteja.
• Ada ya Kuchelewa Kurejesha: Ada hii hutegemea tathmini ya hatari na huwasilishwa waziwazi kabla ya mkopo kutolewa.
• Ada ya Kuongeza Muda: Hutozwa kwa kila kipindi cha kuongeza muda wa urejeshaji.
• Masharti ya Urejeshaji: Muda wa kurejesha mikopo ni rahisi na unaweza kufikia hadi siku 61. Urejeshaji unaweza kufanywa kwa awamu moja au awamu mbili sawa, kulingana na masharti na makubaliano. Kurejesha mapema kunaruhusiwa wakati wowote bila adhabu na kunaweza kuongeza kikomo cha mkopo cha baadaye.

Ni muhimu kutambua kwamba Zenka haihitaji dhamana yoyote (mikopo isiyohitaji dhamana), jambo linalorahisisha upatikanaji wa mikopo kwa Wakenya wengi.

Mchakato wa Maombi na Mahitaji

Mchakato wa kuomba mkopo Zenka ni rahisi na wa kidijitali kabisa:

• Njia za Maombi: Wateja wanaweza kuomba mikopo kupitia programu ya simu (Android na iOS), USSD (*841#), au tovuti ya zenkafinance.com.
• Utambulisho wa Mteja (KYC): Wakati wa usajili kupitia programu, mfumo hufanya utambulisho wa mteja kiotomatiki kwa kutumia rekodi za mtoa huduma wa malipo ya simu. Taarifa zinazokusanywa ni pamoja na namba ya kitambulisho, jina kamili, namba ya simu, PIN ya tarakimu nne, na uthibitisho wa picha (selfie).
• Ukaguzi wa Mikopo: Kabla ya kuidhinisha mkopo, Zenka hufanya ukaguzi na Shirika la Taarifa za Mikopo (CRB) ili kutathmini historia ya mkopo ya mwombaji.
• Tathmini ya Mikopo: Zenka hutumia mifumo ya Akili Bandia na Kujifunza kwa Mashine kuchambua historia ya miamala ya simu, data za kijamii, na viashiria vya kisaikolojia ili kuamua ustahiki wa mkopo na kikomo.
• Malipo: Mikopo hulipwa mara moja kwenye akaunti ya M-Pesa au akaunti nyingine za malipo ya simu, na ujumbe wa SMS hutumwa kwa uthibitisho na arifa.

Teknolojia, Uendeshaji na Uzoefu wa Mteja

Zenka inawekeza pakubwa katika teknolojia ili kuboresha huduma zake na uzoefu wa wateja.

Programu ya Simu na Uzoefu wa Mtumiaji

Programu ya Zenka inapatikana kwenye Google Play Store kwa Android (ikiwa na alama ya 4.0 na zaidi ya vipakuliwa milioni 1) na Apple App Store kwa iOS (ikiwa na alama ya 4.2). Vipengele muhimu vya programu ni pamoja na:

• Chatbot ya Akili Bandia: Hutoa majibu ya haraka kwa maswali ya wateja.
• Kiteuzi Rahisi cha Muda: Huruhusu wateja kuchagua muda wanaotaka kurejesha mkopo.
• Mikopo ya Kuongeza: Uwezo wa kuongeza mkopo ndani ya kikomo kilichopo.
• Dashibodi ya Wakati Halisi: Huwapa wateja muhtasari wa hali ya mkopo wao.

Urahisi wa matumizi na utendaji wa haraka wa programu huchangia uzoefu mzuri wa mtumiaji, ingawa baadhi ya wateja wameripoti matatizo ya programu kukwama nyakati za kilele.

Mbinu za Kukopesha na Ukusanyaji

Zenka inatumia mbinu za kisasa katika utoaji na ukusanyaji wa mikopo:

• Mifumo ya Alama za Mikopo: Kwa kutumia Akili Bandia na Kujifunza kwa Mashine, Zenka inatathmini uwezo wa mteja kurejesha mkopo kwa kutumia data mbalimbali, ikiwemo historia ya miamala ya simu. Hii inaruhusu kampuni kutoa mikopo inayolingana na uwezo wa mteja.
• Mbinu za Malipo: Mikopo hutumwa mara moja kwenye akaunti za M-Pesa au mifumo mingine ya malipo ya simu kupitia ushirikiano na mifumo kama Africas Talking kwa arifa za SMS na uthibitisho.
• Mbinu za Ukusanyaji: Zenka hutuma vikumbusho vya SMS siku moja kabla ya tarehe ya kurejesha. Baada ya siku saba za kuchelewa, kampuni hushirikiana na makampuni ya ukusanyaji wa madeni. Pia, huwasilisha taarifa za wakopaji walioshindwa kurejesha mikopo kwa Shirika la Taarifa za Mikopo (CRB).

Uzoefu wa Wateja na Maoni

Kwa ujumla, Zenka ina viwango vizuri vya maoni kutoka kwa wateja wake, kama inavyoonekana kwenye Google Play (4.0/5) na App Store (4.2/5). Mafanikio ya wateja kama Sarah kutoka Nakuru, ambaye mkopo wake uliongezeka kutoka KSh 5,000 hadi KSh 15,000 baada ya kurejesha kwa wakati, na Mercy kutoka Thika, aliyetumia mkopo kufadhili mashine ya kushona na kuongeza maagizo yake, yanaonyesha athari chanya ya Zenka.

Hata hivyo, kuna malalamiko ya kawaida kuhusu viwango vya juu vya Kiwango Halisi cha Riba kwa Mwaka (KHAR) kwenye mikopo ya kurudia, matatizo ya programu kukwama, na kuchanganyikiwa kuhusu hesabu ya ada za kuongeza muda. Huduma kwa wateja inapatikana kupitia chatbot ya Akili Bandia, mawakala wa moja kwa moja kupitia gumzo la ndani ya programu, barua pepe, na simu, na muda wa wastani wa kujibu ni chini ya saa 2.

Hali ya Udhibiti, Nafasi Sokoni na Ushauri kwa Wakopaji

Hali ya udhibiti na nafasi sokoni ni muhimu katika kutathmini uthabiti na uaminifu wa Zenka Digital Limited.

Hali ya Udhibiti na Leseni

Zenka imepewa leseni kamili chini ya Sheria ya Benki Kuu ya Kenya (Marekebisho) ya 2021 kama Mtoa Mikopo pekee (Mtoa Mikopo ya Kidijitali Namba 50). Hii inamaanisha kuwa kampuni inafuata kikamilifu kanuni za BKK kuhusu uwazi wa ada, utambulisho wa mteja, taarifa za mikopo, na ulinzi wa data. Hadi Machi 2024, hakuna hatua za utekelezaji au adhabu za umma zilizochukuliwa dhidi ya Zenka na BKK, ikionyesha utiifu wake wa kanuni.

Zenka inajidhatiti katika ulinzi wa watumiaji kwa kutoa uwazi kamili wa Kiwango Halisi cha Riba kwa Mwaka (KHAR) na ada katika makubaliano ya mkopo. Inaruhusu wateja kuchagua kupokea SMS za masoko na inalinda data binaffsi kulingana na Sera yake ya Faragha. Masuala ya malalamiko yanaweza kutatuliwa kupitia namba ya simu isiyolipishwa au mfumo wa malalamiko wa BKK.

Nafasi Sokoni na Washindani

Zenka inashika nafasi kati ya watoa mikopo watano wa juu kwa kiasi cha mikopo inayotolewa nchini Kenya, sambamba na kampuni kama Tala, Branch, Okash, na M-Kopa. Inakadiriwa kushikilia takriban 10% ya soko la mikopo ya kidijitali. Vipengele vikuu vinavyoitofautisha na washindani wake ni pamoja na:

• Mkopo wa Kwanza Usio na Riba: Kivutio kikubwa kwa wakopaji wapya.
• Masharti Yanayoendeshwa na Akili Bandia: Masharti rahisi na yanayolingana na uwezo wa mteja.
• Ushirikiano Rahisi wa USSD na Programu na M-Pesa: Kurahisisha miamala.
• Ushirikishwaji wa Wateja Kupitia SMS: Mawasiliano ya mara kwa mara na vikumbusho.

Mipango ya ukuaji wa Zenka inajumuisha kuingia katika soko la mikopo isiyohitaji dhamana kwa biashara ndogo na za kati (SME) ifikapo mwaka 2026, na pia inachunguza ushirikiano kwa mikopo inayokatwa kwenye mshahara.

Ushauri kwa Wakopaji Watakaojiunga

Kwa yeyote anayefikiria kukopa kutoka Zenka Digital Limited au mtoa mikopo mwingine wa kidijitali, ni muhimu kuzingatia ushauri ufuatao:

• Fahamu Masharti Kamili: Hakikisha unaelewa kikamilifu viwango vya riba, ada zote (ada za usindikaji, za kuchelewa, za kuongeza muda), na masharti ya urejeshaji kabla ya kukubali mkopo. Usisite kuuliza maswali.
• Kopa kwa Uangalifu: Kopa tu kiasi unachoweza kurejesha kwa urahisi na kwa wakati. Mikopo ya haraka inaweza kuwa na viwango vya juu vya Kiwango Halisi cha Riba kwa Mwaka (KHAR), na kuchelewa kurejesha kunaweza kusababisha gharama za ziada.
• Angalia Historia Yako ya Mikopo: Daima ni busara kujua hali yako ya Shirika la Taarifa za Mikopo (CRB) kabla ya kuomba mkopo. Historia nzuri ya mikopo inaweza kukusaidia kupata mikopo mikubwa na kwa masharti mazuri.
• Rejesha kwa Wakati: Kurejesha mkopo kwa wakati kutaboresha alama yako ya mikopo na kukuwezesha kupata mikopo mikubwa na kwa masharti bora siku za usoni.
• Jihadharini na Malalamiko ya Kawaida: Zingatia malalamiko ya wateja wengine, kama vile viwango vya juu vya riba kwenye mikopo ya kurudia, na uhakikishe unaelewa jinsi ada za kuongeza muda zinavyokokotolewa.
• Tumia Programu kwa Uangalifu: Ingawa programu ni rahisi, hakikisha unatumia toleo la kisasa na uwe mwangalifu wakati wa kilele cha matumizi ili kuepuka usumbufu.

Zenka Digital Limited inatoa fursa muhimu ya kupata mikopo ya haraka kwa Wakenya wengi. Kwa kuelewa kikamilifu huduma zao na kuchukua hatua za tahadhari, wakopaji wanaweza kutumia fursa hii kujenga afya zao za kifedha.